Telaşa Bir De Buradan Bakın

Kaygıyı her vakit “kötü bir şey” olarak tasvir ederiz. Telaş aslında etrafımızda bulunan tehditlere karşı alarm sistemimizdir. Evrimsel olarak bize ziyan verebilecek durumlara karşı uyanık olmamızı sağlayacak bir ögedir.

Hayatta kalabilmemiz için gereklidir. Fakat burada sağlıklı ve sıhhatsiz tasayı ayırt etmemiz gerekir.

Sağlıklı tasa gerçekçi bir tehlike durumu olduğunda devreye girerken, sıhhatsiz tasa tehlike olmadığı durumlarda alarm düzeneğinin daima çalması ve bunun sonucunda arızalanması olarak düşünülebilir. Başınızın içinde daima çalmaya devam eden bir alarm sesinin varlığını düşünün. Ne kadar rahatsız edici değil mi? Tehlikenin olmadığı durumlarda devreye giren bu alarm düzeneği kişiyi epeyce rahatsız eder ve artık baş etmekte zorlandığınız bir sorun haline gelebilir.

Çoğu vakit telaşımızın neden kaynaklandığını anlayamayız, bu da tasamızı denetim etmeyi zorlaştırır. Bununla birlikte telaş bizi potansiyel felaketlere karşı uyarır ve tehlikeyi önlemek için harekete geçmemizi ve ya en azından bunun için hazırlanmamıza hizmet eder. Pekala nitekim karşılaştığımız bir durum ile ilgili kaygılanıp kaygılanmayacağımıza nasıl karar vereceğiz? Gelin birlikte bakalım.

Öncelikle bizde korku yaratacak bir durum ile karşılaştığımızda ve alarm düzeneği tetiklenmeye başladığında dikkat etmeli ve kendimize şunu sormalıyız: Tehlikede olduğumu gösteren işaretler neler, buna dair delili var mı? Zihnimiz çoklukla bu işaretlerin varlığına bizi inandırmaya çalışacaktır, bu durumda kendimize dışardan bir göz ile bakarak daha rasyonel alternatif argümanlar bulmaya çalışabiliriz. Mesela yaşadığınız durumun bir arkadaşınızın başına geldiğini ve ona tavsiye verdiğinizi hayal edin. Arkadaşınıza neler söylerdiniz? Muhtemelen bulacağınız argümanlar telaşınızı rahatlatacak ve duruma farklı bir bakış açısı geliştirmenize katkı sağlayacaktır.

Düşünce, his ve davranışlarımızın birbirini tetiklediğini göz önüne aldığımızda fikir sistemimizde yapacağımız bu değişiklikler hislerimizin ve münasebetiyle davranışlarımızın değişmesini sağlayacaktır. Bu ipuçları daha düzgün hissetmenizin anahtarıdır.